Ο θεσμός των Ολυμπίων

Οι ανάγκες του λαού και η ρεαλιστική εκτίμηση της οικονομικής και της πολιτικής κατάστασης της χώρας οδηγούσαν τα βήματα των διοργανωτών των Ολυμπίων. Η αρχική τάση για την απόδοση μεγαλύτερης σημασίας στις εκθέσεις των προϊόντων υποχωρούσε σταδιακώς, ενώ καλλιεργούνταν, αργά αλλά σταθερά, οι άλλες παράμετροι, των πολιτιστικών και των αθλητικών δραστηριοτήτων. Εάν, λοιπόν, τα Α΄ Ολύμπια (1859) έγειραν προς την οικονομική ανάπτυξη, η δεύτερη διοργάνωση έδωσε το σύνθημα για την ανάπτυξη της εκπαίδευσης (1870).

Τα Γ΄ Ολύμπια (1875) επηρεάστηκαν άμεσα από το ταραγμένο πολιτικό σκηνικό της Ελλάδος εκείνης της εποχής. Με τη μεθοδική οργανωτική προετοιμασία της Επιτροπής Ολυμπίων και Κληροδοτημάτων δομείται ένα ευρύ δίκτυο τοπικών κατά δήμους - Ολυμπιακών επιτροπών, που "διαχέουν" τον θεσμό σε όλες τις επαρχίες του κράτους αλλά και στο εξωτερικό. Ωστόσο, η επιτυχία των εκδηλώσεων είναι περιορισμένη, λόγω της απουσίας του βασιλιά από τα Γ΄ Ολύμπια.

«Οι ατέρμονες συζητήσεις, οι επαγγελματικοί ανταγωνισμοί και οι καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση του Ζαππείου Μεγάρου δημιούργησαν ένα κενό 13 ετών μεταξύ των Γ΄ και των Δ΄ Ολυμπίων.

Η σύμπτωση της επετείου των 25 χρόνων της βασιλείας του Γεωργίου Α΄ στην Ελλάδα με τα τελευταία Ολύμπια, αν και επισκίασε τις εκδηλώσεις τους, συνέθεσε μια πρωτόγνωρη ατμόσφαιρα χαράς και ενθουσιασμού στην πρωτεύουσα. Σε αυτή συνέβαλε και η σπουδαιότερη έως τότε έκθεση έργων τέχνης, στο πλαίσιο των αγώνων πολιτισμού. Τα στοιχεία - σύνδεσμοι που κληροδοτήθηκαν στην αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων του 1896 - σε επίπεδο οργανωτικής πείρας καθώς και στην ιδεολογική και ψυχολογική προετοιμασία της κοινής γνώμης - είναι αρκετά για να καταδείξουν την οργανική μετεξέλιξη των Ολυμπίων, μέσω της δημιουργικής "προσαρμογής" στα νέα δεδομένα».

Με πρωτοβουλία του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Ολυμπίων και Κληροδοτημάτων και έπειτα από αρκετά χρόνια που ο ανωτέρω θεσμός είχε αδρανήσει, κατά το χρονικό διάστημα 2016-2018 τελέστηκαν στο Ζάππειο Μέγαρο τα V Ολύμπια, αναβιώνοντας έτσι έναν πολύτιμο θεσμό.